Ligging en bereikbaarheid

Cornalvo / Canchales

Hop

Kaart

Steenloper

Het stuwmeer Los Canchales ligt in de provincie Badajoz, ten noordwesten van de plaatsen La Garrovilla en Esparragalejo en is aangelegd in de Rivera de Lácara, een rivier die ontspringt in de Sierra de San Pedro en die uitmondt aan de linkeroever van de Guadiana. We kunnen er komen vanaf de EX-305 van Montijo naar La Nava de Santiago, en kunnen kiezen uit twee toegangspunten tussen kilometer 8 en 13, die beiden leiden naar het gebied ten westen van het stuwmeer. We kunnen ook naar de staart van het stuwmeer rijden over een weg die vanuit een buitenwijk van Esparragalejo loopt. We raden de toegang vanaf de EX-209 aan, waar in het dorp La Garrovilla de afslag staat aangegeven naar de weg die ons direct naar de damwand brengt, het ideale beginpunt voor een vogelexcursie.

Beschrijving van de route

De route begint in La Garrovilla en na ongeveer 7,5 kilometer over een verharde weg komen we bij de damwand van het stuwmeer Los Canchales. Dit eerste stuk is erg interessant, omdat we langs terreinen komen waar graan, zonnebloemen en olijfbomen verbouwd worden. In het gebied rond de damwand staan verschillende borden met uitleg van de regels van het bezoek en de te volgen routes.

De rest van de route loopt over een zandpad rond het meer van meer dan 23 km lengte, dat aangelegd is over de lijn die de maximale stand van het water in het stuwmeer markeert en die we helemaal kunnen lopen.

Zo´n 80 m. voordat we bij de dam komen, nemen we een pad naar rechts, vlak voor de parkeerplaats en het Bezoekers- en informatiecentrum van de Confederación Hidrográfica van de Guadiana. Dit pad daalt rechtstreeks naar de oever. De eerste plek waar we zullen stoppen is na 800 m, waar we bij een dijk komen die het stuwmeer inloopt en waar aan het uiteinde een uitkijkpost staat. 4 Kilometer verderop komen we bij de staart van het stuwmeer, een gebied met ondiep water, waar we nog de kronkelige armen van de Rivera de Lácara kunnen zien. Wanneer het waterpeil heel laag is, kunnen we een alternatieve route kiezen die de af te leggen afstand aanzienlijk verkort. De route loopt verder over de rechter oever van het meer en doorkruist twee door vogels drukstbezochte baaien die tegenover een groep kunstmatige eilanden ligt. Hierna wijkt het pad wat verder van het water af en brengt ons tijdelijk op de weg EX-305 (Montijo-La Nava de Santiago), die we zo´n 1.770 meter moeten volgen richting Montijo, tot we bij een pad komen dat linksaf gaat en ons terug bij het stuwmeer brengt. Als we dit pad volgen, komen we bij een kleine dam in één van de uitlopers van het meer. 600 m verder komen we bij een dijkje die geschikt is om vogels te kijken en een paadje langs de oever dat we in kunnen wandelen. Dit pad leidt ons over een dichtbegroeide helling met struikgewas. De laatste 3 km van dit pad lopen omhoog over een klein heuveltje naar de damwand, waar de route eindigt.

Ornithologische waarde

Het stuwmeer Los Canchales is een Beschermd Vogelrichtlijngebied (ZEPA) en is bovendien een “Humedal de Importancia Internacional” (Wetland van Internationaal Belang). De omstandigheden zijn er ideaal voor de vestiging van vele vogelsoorten, omdat er grote oppervlaktes ondiep water zijn, verschillende soorten planten en bomen die in de buurt van water groeien (biesvegetaties, grasvlaktes, rietvelden, brem, essen en wilgen) en om het stuwmeer heen liggen vele weilanden met steeneiken en uitgestrekte, al dan niet bevloeide akkers en fruitboomgaarden. Bovendien heeft de Confederación Hidrográfica (het rivierschap) del Guadiana diverse projecten uitgevoerd om de aanwezigheid van vogels te bevorderen, zoals de aanleg van kunstmatige eilandjes, plassen en meertjes, dijken, stuwen, verbeteringen van de leefomstandigheden, etc..

Gedurende het broedseizoen vallen vooral de kolonies vogels op die hun nesten op de eilanden bouwen. Onder hen, grote populaties van vorkstaartplevier,lachstern, dwergstern en steltkluut. Ook nestelen hier andere watervogels, zoals de wilde eend, de krakeend, de meerkoet, de dodaars, de fuut, en de kokmeeuw. Er zijn ook broedgevallen van witwangstern en zwarte stern waargenomen. Tijdens de najaarstrek komen hier vele soorten en veel grote concentraties vogels. Opvallend is de aanwezigheid van waadvogels en het is ook mogelijk om bonte strandloper, kleine strandloper, krombekstrandloper, kanoet, bontbekplevier, tureluur, zwarte ruiter, zilverplevier, steenloper, bosruiter of rosse grutto te zien. Tijdens de zomermaanden zijn de concentraties ooievaars aan de oevers aanzienlijk, met meer dan 500 exemplaren. Canchales wordt beschouwd als één van de belangrijkste pleister- en overwinteringsgebieden van de lepelaar. Deze soort heeft zelfs in het gebied gebroed.

In de winter vallen vooral de populaties eendensoorten op (wilde eend, pijlstaart, smient, krakeend, slobeend, tafeleend, wintertaling, grauwe gans) die de 10.000 exemplaren overstijgen. Ook bijzonder zijn de concentraties kokmeeuwen en kleine mantelmeeuwen, evenals de stabiele kern overwinterende kraanvogels met meer dan 1.500 vogels, die op de oevers van het stuwmeer hun slaapplek hebben. Op de akkervelden en de boomweiden rond het stuwmeer, kunnen we ook zeer interessante soorten zien (roof- en steppevogels). Tevens is een stop bij één van de vele bosjes van hulsteiken, mirten en wilde olijfbomen de moeite waard, omdat hier vaak interessante zangvogels zich schuil houden (baardgrasmus, Orpheusgrasmus, Orpheusspotvogel, zwarte tapuit en de rosse waaierstaart).

Seizoenskenmerken

Alle seizoenen zijn geschikt, maar we dienen er rekening mee te houden dat de tijd van het jaar die we kiezen, invloed heeft op de vogelsoorten die we kunnen zien. Anders dan op andere plekken, zijn de zomermaanden erg interessant om vogels te kijken.

Overige natuurlijke en culturele waarde

De uitmonding van de rivier de Aljucén. Als we de EX-209 volgen richting Mérida, komen we door het plaatsje Esparragalejo, waar de rivier de Aljucén langs stroomt, een plek die zeer aanbevolen is om vogels te kijken (ralreiger, purperkoet en purperreiger). Er is een vogelkijkhut.

Lácara hunebedden. Ten noorden van het Los Canchales stuwmeer bevindt zich deze interessante groep grote grafmonumenten uit de Calcolitische tijd die in uitstekende staat verkeren. We kunnen hier komen via de EX-214 van La Nava de Santiago naar Aljucén.